Monday, July 30, 2012

Met een mismaakt gezicht elke dag forensen naar A'dam Sloterdijk


Helden, we worden er mee dood gegooid de komende weken. Ja, het is knap als je de honderd meter in minder dan 10 seconden kan lopen (mij zal het nooit lukken, want ik ben geen neger) maar niemand heeft er wat aan. Om maar te zwijgen over met zijn vieren een stokje razendsnel nergens naar toe brengen.
Grenzen verleggen op gebieden die er niet toe doen, ben je dan een held? Heel lang stinkend in een baan rond de aarde cirkelen (Andre Kuipers) verdien je dan een lauwerkrans? Dan is Holleeder een superheld, want die zat 6 jaar opgesloten. De eerste ruimtereiziger die met behulp van een reken liniaal zijn met asbest beklede raketje met glas-in-lood raampjes rond de aarde navigeerde, dat was een held; die bracht de ruimtevaart verder.  En die werd niet eens gehuldigd, omdat hij een foutje maakte in zijn berekeningen; hij zit nu zo’n beetje aan de rand van ons zonnestelsel.
De Rechten van de Mens daar zal het door komen, daar staat het ongetwijfeld in: Ieder heeft het recht op heldendom. Dat leidde tot de Paralympics en de Gay Games. In ontwikkeling zijn nog de Mongolympics en Nobelprijzen voor negers. Een prijs  voor de Meest Excellente Allochtone Studenten is er al (Echo-award, in Nederland natuurlijk), en vergeet niet de Maria Tesselschade Prijs; een award voor vrouwen die een voorbeeld zijn voor andere vrouwen.
Als je te krakkemikkig, ver heen bent om te winnen  in een lage drempel wedstrijd, geen nood, dan step je gewoon met je ene been naar Kevelaar, loop je de Vierdaagse op je handen, pruttel je op je scootmobiel naar de Zuidpool of overleef je een zeldzame ziekte. Gegarandeerd dat je in Hart van Nederland komt en de burgemeester je een oorkonde in je handen duwt.
Volgens mij is hij die in beweging komt daar waar anderen afhaken of wegkijken, een held. En zijn actie is zinnig voor de mensheid.  Als een vrouw door een man over het perron wordt gesleurd, omdat ze haar tasje niet wil loslaten, blijft hij niet koekeloeren op zijn iPhone, maar slaat hij die laffe, getinte lodderoog helemaal in elkaar. Of als er een klacht komt over een loszittende lamp in een zwembad, schuift hij die niet door naar een andere ambtenaar, maar zorgt hij ervoor dat het gerepareerd wordt, zodat er geen doden vallen.
En als hij verneemt dat er vuurwerk in een woonwijk ligt dan zorgt hij er voor dat dat verwijderd wordt. En als hij weet dat de kerstversiering in een kroeg veel te brandbaar is, dan laat hij het niet bij waarschuwen, maar trekt hij de boel van het plafond. En hij maakt stampij als hij weet dat de directeur van een overheidsinstantie liegt dat massa-ontslag noodzakelijk is omdat er zogenaamd subsidies zijn ingetrokken. Daarom ben ik nu werkloos. En in het geheel geen held.

Tuesday, July 24, 2012

Ooit win ik de Libris prijs, als die dan nog bestaat


Er is niet veel nodig, om me te veranderen van gemoed. Instabieler dan een kaartenhuis, koorddanser en de San Andreasbreuk vlak voor de grote aardbeving in 1906. Een tweetje van @Dijkshoorn brengt me al van mijn stuk. Als ie meldt: even een gedicht voor Giel schrijven, over halfuur voorlezen  Of  Zo, column voor Volkskrant af, nu op pad voor boekpresentatie. Terwijl @drWillemJansen weer niets weet te melden. Of als ik een fragmentje uit het nieuwste boek van James Worthy lees (op bol.com), waarin het wel flitst van taal en beelden. Of over dat Libor schandaal lees, en me afvraag waarom ik daar niet in verwikkeld was, steenrijk door was geworden. En ook als de bestelde voorste lans inderdaad al na een dag bezorgd wordt, maar natuurlijk royaal niet past op het spuitpistool van mijn hogedrukreiniger.

Goddank wil het ook weleens naar de andere pool trekken, anders was ik er al lang niet meer geweest. Als het weer volgens plan gaat, mijn vaatwasser me niet in de steek laat; het Sunil blokje weer zoals het hoort valt. Een collectant mijn deur eindelijk voorbij loopt. Mijn moeder de telefoon nog opneemt. Als flink strooien met Aromat mijn eten weer weet te redden. Als een digitaal-verslaafde puber tegen een lantaarnpaal knalt en zijn i-Phone daardoor op de grond valt in stukken valt. Een zwaan een kind achterna rent die net steentjes gooide. Een irritante scooterrijder zijn kop verliest doordat hij een laadklep van een vrachtwagen niet opmerkt. De stroom uitvalt in de studio tijdens Zomergasten. Als ik te weten kom dat de krullejood (die geen figuren van vlees en bloed kan creĆ«ren, volgens de Elsevier) met zijn laatste boek niet hoger is gekomen dan plaats 5 in de Bestseller top 60 lijst van het CPBN. En dat een column van Kluun (in de Telegraaf) lezen me duidelijk maakt dat hij dat genre niet beheerst.

Speelbal zijn van externe factoren is niet zo handig, maar het is niet anders. Van mijzelf uit is het niet veel allemaal, namelijk. Jij mag er ook zijn, jij telt ook mee. Nou niet in mijn gevalletje. Laten we eerlijk zijn zeg. We zijn niet gelijk. Maar ik leg me niet bij neer, wat schrijven betreft dan. Wiggins is mijn grote voorbeeld in deze, die voorspelde dat hij ooit de Tour zou winnen. Net als hij zal ik mijn prijs (die van Libris) zonder een spier te vertrekken in ontvangst nemen, zonder een glimlachje, omdat ik allang wist dat ik hem zou krijgen.

Thursday, July 12, 2012

Martodont


Het is elk jaar hetzelfde, hangend aan een volgauto vervangen renners hun lege bidons, lekke banden dan wel gescheurde wielrenbroeken, wegen blijken opeens te smal voor het peleton, op een rustdag komt de dopingpolitie in actie, een toeschouwer wordt aangereden als hij een close-up foto wil maken en er gaat altijd wel iemand dood, door een steen, ravijn dan wel zijn hart. En we zijn weer te optimistisch over de kansen van de Nederlandse wielrenners.
Smeets die verandert wel. Zijn kleren en het aantal laagjes blijven hetzelfde, maar hij past er steeds slechter in. En dit jaar heeft hij dat gele "sir Lance " armbandje niet om, ook te klein ondertussen. En hij beweegt steeds minder, afgezien van zijn mond en drinkhand. Hij zit er zelf ook mee, die immobiliteit. Het liefst rende hij weer achter de winnende renner aan; "Joe hef won, big chapeau vor joe!" Of zat hij achterop een radio-motor, haren in de wind, maar dat gaat niet meer vanwege zijn kaalte.
Erica Terpstra, ex-mastodont, daar moet hij eens contact mee zoeken. Of uitnodigen als gast: “Zeg Erica, we kennen je allemaal als een enorm gedreven, mag ik dat zeggen, ja dat mag ik zeggen, dikke vrouw, en nu opeens, ben je dat niet meer. Daar snappen wij gewone mensen niets van.”  Erica is weer gaan zwemmen dat is haar geheim, dat ging eerst heel makkelijk. Mart moet gewoon weer gaan basketballen. Om te beginnen in een rolstoel, met twee vingers in de neus om geen snot voor de ogen te krijgen.

Thursday, July 5, 2012

Dit van mij is gewoon Nobelprijswaardig, ja toch?


Als je wat geschreven hebt en je voelt je er goed bij, dan kun je het maar beter niet openbaren. Elke activiteit levert endorfine op dat je een fijn gevoel geeft.  Als je liters witkalk op de muur hebt gekwakt, ben je moe maar ook reuze blij, ook al ziet het er niet uit. Na een paar uurtjes tikken op je toetsenbordje ben je euforisch, maar dat heeft evenmin iets te maken met de kwaliteit van je werk. 
Veel schrijvers denken daar anders over. Die zijn zo blij dat er iets op papier staat, dat ze het meteen inleveren. Als ze geluk hebben bij redacteuren die hun de troep tot iets leesbaars transformeren, maar echt geniaal wordt het dan niet. Die schrijvers hebben nog niet helemaal door dat het de bedoeling is dat niet zij, maar de lezers blij worden.

De betere schrijvers negeren hun euforie, die weten dat ze dan niet verder zijn dan de eerste kladversie. Dat het doel van schrijven veel verder ligt. Ja, dat valt niet mee erkennen dat je er dan nog lang niet bent, hoewel je je in de zevende hemel waant. Maar het is heel simpel hoor, om dan in te zien dat je noest door moet gaan. Pak een wekker, zet die als je begint twee uur verder, zodat je uit je schrijfroes gerinkeld wordt. Waarna je aan het echte werk gaat beginnen. U begrijpt dat ik geen wekker heb, dit vanwege het feit dat ik werkloos ben.

Het stikt van de euforie-gestuurde medemensen, dat is jammer. In het minst erge geval gooien ze dus waardeloos proza de wereld in of anders valse keelklanken. Of hangen ze straten vol met oranje vlaggetjes. Of komen ze blij thuis met boodschappen waar niemand wat aan heeft. Of denken ze na de warming up dat ze fabuleus staan te voetballen. Erger wordt het als het mensen betreft die CEO zijn, of anders directeur-generaal. Die na een uurtje tiepen niet met proza aankomen zetten, maar een plannetje om bijvoorbeeld een Europese munteenheid in het leven te roepen, want dat zal leiden tot een grotere cohesie binnen Europa. Of dat het wel handig is om  tijdelijk arbeidskrachten uit  Noord-Afrika te halen, omdat die zo goedkoop zijn. Of dat naast een oost-west lijn er toch echt nog een metrolijn moet komen.

Voor de top richtinggevende plannenmaker is een afgaande wekker ontoereikend. Want doorgaans is er ook sprake van een ondoordringbaar, solide bord voor de kop. Alarmbellen, luchtalarm en sirenes moeten dan in stelling gebracht worden, om hun omgeving te waarschuwen voor weer een ondoordacht plan met catastrofale gevolgen voor vele generaties.